Kristo Santuaren Baseliza/Santutxoa
Ikuspuntu estetikotik begiratuta, erakinak ez du interes handiko apaingarririk, kanpai-horma txiki bat eta aurrealdeko bao itsuak izan ezik.
Arkitekturaren ikuspegitik, eraikinak oinplano angeluzuzena du, nabe bakar bat eta korua; hiru bao zirkularrek argiztatzen dute. Sarrerako atea dinteldua da, babesten zuen metalezko erlaitza galdu du, eta eskailera batetik sartzen da bertara. Harlangaitzez eginda dago, harri luzituaz eta kareztatuaz burutua. Eta fatxada nagusiko hastiala kanpai-horma bat; kanpai-hormak, berriz, bao bat eta kanpai bat ditu. Teilatua bi isurikoa da.
Eraikinak gurutzetoki zahar bat du jatorria. Erdi Aroko eraikin erlijiosoak ziren, hiribilduetan eta kanpoaldean eraikitzen zirenak, gehienetan herrien sarreran edo bidegurutzeetan, eta horien helburua zen bidaiariei beren otoitzak egiteko leku bat eskaintzea. Hasieran, eraikuntza sinpleak ziren: idulki bat, eta haren gainean gurutze edo irudi bat.
Denbora aurrera joan ahala, eraikin sabaidun bihurtu ziren, eta eskualdeko tipologiarik arrunteneko ermitak edo gurutzetokiak bihurtu ziren, Fruiz, Arrieta edo Fikan daudenen antzekoak. Kasu batzuetan, eraikin horiek hildakoentzako beilatoki gisa ere erabiltzen ziren; izan ere, herri-tradizioaren arabera, hildakoek jendaurrean egon behar zuten behin betiko lurperatu baino lehenago.
Interesatuko zaizu...
Conocido como Torreón, ya que la tipología del edificio corresponde a la de una casa torre. Actualmente sede del Museo de Plasentia de Butrón, dedicado a la historia marinera de la población y que tiene como finalidad recuperar y exhibir diferentes elementos de la historia de Plentzia y su comarca.
El Arco de Santiago hay que inscribirlo dentro del conjunto histórico-arquitectónico que conforma el casco histórico de Plentzia, incidiendo en su valor histórico.
Demolida y transformada en vivienda residencial, sigue manteniendo algunos elementos estilísticos y decorativos.
Singular construcción de carácter rural inserta en el medio urbano tras la cabecera de la Iglesia parroquial de Santa María Magdalena.
Iglesia de Santa María Magdalena
Construida entre el siglo XV y principios del XVI, es una austera iglesia gótica de las de tipo salón, de planta rectangular y 3 naves sin abovedar separadas por pilares. Este templo debe ser evaluado como parte del espléndido conjunto arquitectónico que ofrece el casco antiguo de la villa.
